Rompstijfheid (ofwel Corestability), Goed kunnen bewegen begint bij een goed functionerend fundament: je rug!
Door: Jeffrey Visser — eigenaar & personal trainer/coach Visser Health Coach
Leestijd: ca. 3–4 minuten
De wervelkolom is de basis van veel bewegingen. We willen vaak “dat de hele rug flexibel is”, maar optimaal functioneren vraagt om gericht onderscheid: je onderrug (lumbaal) blijft relatief stabiel, terwijl je bovenrug (thoracaal) juist beweeglijk is.
Denk aan een katapult: de stick moet stevig zijn om de kracht van het elastiek door te geven. Je onderrug is die stick. Is die niet stevig genoeg, dan lekt er kracht weg en gaan andere plekken compenseren wat nadelig is voor (kracht) training en vaak met ongemak of klachten als gevolg.
Wat is rompstijfheid en hoe ontstaat het?
Rompstijfheid is de samenwerking van je romp, je buik, rug en bekken, om stabiel en sterk te staan, zodat je lichaam goed kan bewegen en meer aankan (zwaarder trainen/ tillen). Het gaat hierbij dus niet alleen om je buikspieren, maar ook om de diepere spieren rondom je wervelkolom, het bekken en het diafragma die samenwerken om stabiliteit te bieden tijdens de training en om blessures te voorkomen.
Je kunt stabiliteit, oftewel rompstijfheid, creëren door je wervelkolom te zien als een (tentstok) en je rompspieren als de (scheerlijnen). De stok blijft recht als alle lijnen gelijkmatig spanning leveren. Gebruik je één kant te veel (bijv. alleen “buik aanspannen”) en laat je andere lijnen verslappen, dan raakt je bewegingspatroon uit balans en gaat je lijf stijfheid zoeken op de verkeerde plek (compenseren).
Wat bedoelen we met stabiliteit en beweging?
Je wervelkolom kan vier hoofdbewegingen maken:
-
Flexie (het naar voren buigen van de romp)
-
Extensie (het naar achteren buigen van de romp)
-
Laterale buiging (zijwaarts buigen, de romp naar links of rechts buigen)
-
Rotatie (het draaien van de wervelkolom om de lengteas)
Rompstijfheid is níet “vastzitten”, maar gecontroleerd kunnen weerstaan van ongewenste beweging in deze richtingen terwijl je kracht levert. In training noemen we dit vaak anti-flexie, anti-extensie, anti-rotatie en anti-lateroflexie. Zo blijft je onderrug rustig en sterk, terwijl heupen en bovenrug de beweging verzorgen.
Specifieke rollen per deel van de wervelkolom:
-
Nek (cervicaal) – veel beweeglijkheid: ja (knikken), nee (schudden) en oor-naar-schouder. Neutraal hoofd (kin licht in) voorkomt onnodige spanning.
-
Bovenrug (thoracaal) – relatief veel rotatie en enige extensie. Nodig voor werpen, zwaaien en bovenhandse bewegingen. Voldoende mobiliteit hier ontlast schouders én onderrug.
-
Onderrug (lumbaal) – vooral flexie/extensie en wat zijwaartse buiging; rotatie is beperkt. Onder belasting wil je dit deel relatief stabiel houden zodat de kracht netjes wordt overgedragen.
Je ademhaling
De ademhaling is een belangrijk element bij rompstijfheid. Wanneer je een goede buikademhaling behoudt, zowel in rust als wanneer je jezelf inspant, treedt automatisch rompstijfheid op. De druk die de adem van binnenuit uitoefent op de rompspieren en middenrif zorgt ook voor spanning op de tentlijn, wat bijdraagt aan rompstijfheid. Een goede ademhaling is de basis van een goed functionerende wervelkolom en een goed functionerend bewegingsapparaat.
De oplossing:
bouw 360° rompstijfheid op door alle rompspieren proportioneel te trainen en je romp stil/gecontroleerd te houden terwijl armen of benen bewegen. Denk aan oefeningen als de dead bug, pallof Press en side plank (anti-extensie, anti-rotatie, anti-lateroflexie). Combineer dit met kracht voor de heup- en rugketen, zodat je romp onder belasting stabiel kracht overdraagt in plaats van mee te buigen of te draaien.
Wil je hier zelf mee aan de slag en weten wat wij onze sporters meegeven als huiswerk?
Lees dan verder 👉 Buikspieroefeningen voor thuis: Dead Bug (3 variaties)
Wil jij optimaal trainen onder begeleiding? Neem dan contact op met onze personal trainer
Wil je dat ik meekijk met jouw uitvoering en dit koppel aan jouw doelen? Plan een proefsessie in Leiden of Oegstgeest. We checken je ademhaling, zetten een realistisch plan op en zorgen voor de juiste progressie, zonder gepruts of overbelasting.
